Ik ben vrienden-op-gepaste-afstand geworden met Gloria, de kleine zwarte panterpoes, zij vlijt zich aan het voeteneind van mijn veldbed. Doe mij maar een vleugje mystiek, zodat er wat te raden valt. Ik ben nu ruim een week op Bonaire, het Nederlandse overzeese deel waar onze geschiedenis nauw mee is vervlochten. Toeval of niet maar op mijn benedenverdieping in Groningen, woont een studente van Bonaire en ik versta haar glimlach steeds beter.

Apathie en Actie

Dit land is extreem en ik dein op die heftigheid mee. Ik heb dagen van apathie en dagen van actie. Gisteren heb ik de zuidelijke laars van de Bounty verkend, ik krijg straks een vriendin op bezoek en moet toch een beetje de gids uithangen, mijn week voorsprong bewijzen. Wow ineens kreeg het eiland karakter! ik zakte met mijn gammele Suzuki Alto de kustlijn af en kwam langs mondain Kralendijk. Het ene jacht na het andere ter rechterzijde met terrassen aan het water waar ik meteen hossende Hollanders met coctails en parassolletjes erin en gewoon ordinaire meters bier, bij de ondergaande zon zag. Het was lunchtijd en er werd volop weelde geboden aan de linkerzijde van de boulevard. Maar als je dan verder afzakt, ik stopte even voor een verfrissende duik bij de rustgevende mangrovebomen met schaduw waar enkele Hollanders met koelbox op eigen strandstoelen relaxten en een grote autochtone familie een kampement met hangmatten had opgezet, wat zag dat er gezellig uit. Stiekem maakte ik deze foto. Het deed me sterk aan Portugal denken, waar families ook de natuur in trekken en met elkaar eten en samenzijn.

Bonaire is een bouwput

Ik zakte de kustlijn verder af, kwam langs grote ressorts, sommige klaar en andere volop in aanbouw. Bonaire is her en der echt een bouwput, sinds enkele jaren komen er steeds meer Hollanders, hoorde ik. Ik liet ze achter me en het werd steeds rustiger, de natuur nam het over van de commercie alsof God het heft hier weer van de spielerij van mensen terugnam. Woeste golven in een blauwe zee met bruisende spierwitte koppen, de branding is hier magisch mooi onder in Bonaire. Ter linkerzijde zijn er de zoutwaterbassins en de roze flamingo’s waden er hun kostje. Ter rechterzijde zijn er de bouwsels van koraalstenen en andere gevonden voorwerpen, een mens moet markeren dat hij hier eens was kennelijk. Zoals je de Mount Everest beklimt en daar een paal slaat met je inscripties.

Zout in de wonden

En dan sta ik oog in oog met een schrijnende herinnering uit het verleden, de witte slavenhuisjes waar tot 1863 tot wel 6 slaven overnachten tussen hun dagelijkse zware arbeid in op de zoutmijnen. Menigeen werd blind vanwege het weerkaatsende schelle zonlicht in de zoutkristallen en nog veel meer onvergetelijks en onmenselijks. De huisjes markeren een tijd waar we nooit blind voor mogen worden. Het leed en onrecht zit in de aarde zoals het in de grond van de veenkoloniën in Oost Groningen en Drenthe zit en ook in de mijnen van Limburg. Als daders en slachtoffers hun verantwoordelijkheid nemen en elkaar aan kunnen kijken in al hun klein en groot, pas dan komt er ruimte voor volwassenheid en worden we vrij. De laatsten zullen de eersten zijn. Daar gaat nog heel wat water door de oceaan langs de Carribean en door de Rijn. En daar dan mee te kunnen zijn, het lukt mij steeds beter. De tijd zijn werk te laten doen.

Mijmeren met Gloria

Ik denk terug aan mijn arbeidsverleden, ik begon als prille twintiger als opbouwwerker, een beroep dat je kunt vergelijken met een ontwikkelingswerker in de samenleving. Ik wilde een snelle manier, zo snel mogelijk een rechtvaardiger maatschappij. De systemen moesten op de schop, iedereen gelijke kansen in onderwijs, arbeid en gezondheid. Dat ik de mens zelf hierbij oversloeg, dat kwartje viel pas later. Liep hand in hand met het binnenste buiten keren van mij zelf en de ommezwaai die ik maakte naar persoonlijke ontwikkeling en aandacht voor identiteit. En nog weer later leerde ik de weg, de reis zelf lief te hebben, daar zit ik nu middenin. Het kunnen verduren dat je het niet weet, de bevrijdende gedachte dat ik het niet alleen hoef te doen incluis. Dat ik slechts een radartje ben in een veel groter systeem waarvan ik af en toe een glimp krijg vanuit een groter zicht, een gelukzalige glimp waar mijn hart van bruist.

Die momenten wisselen zich hier af en deel ik met Gloria.

Bonaire 11 augustus 2021